Challenge A: SmartStart
In Nederland groeien veel kinderen gezond en veilig op. Maar er zijn helaas ook veel kinderen voor wie dat niet geldt. Zo groeien 110.000 kinderen op in langdurige armoede. Ook ontvangen 400.000 jongeren jeugdhulp; daarvan wonen bijna 50.000 jongeren (tijdelijk) niet thuis. Per jaar worden 119.000 kinderen mishandeld; een gemiddelde van één kind per klas. En bijna de helft van de jongeren die in de criminaliteit komen, heeft op de een of andere manier al met zorg te maken. Deze problemen ontstaan niet in een keer en worden niet in een keer zo groot. Maar waarom kunnen we ze dan niet voorkomen, met alles wat we – als samenleving, professionals – weten en kunnen weten?
Een onveilige jeugd is een belangrijke oorzaak van ongelijkheid in kansen van kinderen en gezinnen. Geweld en verwaarlozing leiden later in het leven tot een slechtere maatschappelijke en economische perspectieven, en een verhoogde kans op crimineel gedrag. Kinderen die opgroeien met meerdere risicofactoren hebben bovendien een slechtere prognose dan kinderen die maar met één enkele risicofactor opgroeien.
Problemen in gezinnen zijn niet in één keer groot. Vaak zijn er in de jaren daarvóór al mogelijkheden geweest om in te grijpen. Maar doordat er niet preventief wordt gehandeld en zorg en hulp veelal individueel gericht zijn, worden problemen vaak te laat (h)erkend. Bovendien zijn zorg- en hulpverlening vaak versnipperd over meerdere instanties en zijn verantwoordelijkheden op verschillende plekken belegd. Daardoor wordt er niet tijdig ingegrepen bij risicovolle situaties, die daardoor op een gegeven moment escaleren. Zo ontstaat vaak een onomkeerbare impact, die van generatie op generatie overgaat.
Het programma Smart Start wil problemen voorkomen, door voor complexe jeugdvraagstukken collectieve, preventieve oplossingen te bedenken. Op basis van data, onderzoek, ervaringen van ouders, kinderen en professionals, en met behulp van design thinking. En met deze oplossingen voorkomen dat kinderen met zulke grote problemen te maken krijgen. Bovendien sparen we hier op termijn ook kosten voor jeugdzorg mee uit. Voorbeelden van vraagstukken zijn: hoe voorkomen we uithuisplaatsingen? Hoe voorkomen we kinderarmoede? Hoe kunnen kinderen zonder achterstand op de basisschool beginnen? Voorbeelden van oplossingen zijn: een Team op Maat op een school waar veel kinderen jeugdzorg hebben, armoede kennen, en dat ouders en leraren coacht en waar nodig snel de juiste hulp kan regelen. Of gesprekken met jonge, zwangere vrouwen over waar zij naar uit kijken en waar zij zich zorgen over maken, en te verkennen wat zij nodig hebben om hun kind gezond en veilig op te voeden.
En tot slot, voorbeelden van data zijn profielen van groepen huishouden waar uithuisplaatsingen het meest voorkomen, inzicht in ouders die te maken hebben met armoede en andere problemen. En natuurlijk alle inzichten uit wetenschappelijk onderzoek. Zo weten we dat kinderen die opgroeien in gezinnen met een sociaaleconomische achterstand een kans hebben zich minder goed ontwikkelen. Zij leren minder goed, en hebben minder kansen dan hun leeftijdsgenoten in andere gezinnen. Terwijl we willen dat alle kinderen dezelfde kansen verdienen. Daarom is de pilot Smart Start Onderwijs gestart. Hoe kun je data-analyse in combinatie met kennis en vaardigheden van professionals rondom een school ervoor zorgen dat kinderen zich goed kunnen ontwikkelen op de basisschool en de kans op schoolsucces vergroot wordt?
Een nieuwe zienswijze en aanpak zijn noodzakelijk: om te komen tot betere ontwikkelingskansen én om te voorkomen dat problemen van generatie op generatie overgaan.
CentERdata van Tilburg University analyseert in opdracht van de Tilburgse onderwijscoöperatie T-Primair en samenwerkingsverband Plein 013 CBS-data van kinderen en gezinnen in Tilburg, gecombineerd met kennis van de scholen, ouders en samenwerkingspartners rondom de scholen. In drie stadsdelen start vervolgens een Design Thinking proces om een innovatieve aanpak te ontwikkelen, gericht op ontwikkeling van kinderen op en rond de scholen.
Met de Smart Start aanpak kunnen ontwikkelkansen voor kinderen worden vergroot en problemen van generatie op generatie doorbroken worden. Tevens de stijgende kosten en dalende budgetten tackelen en schaarste onder zorgprofessionals terugdringen. Zo kunnen we álle kinderen en ouders de beste kansen op een goede toekomst bieden.
Meer informatie over het programma is te vinden op:
Probleemstelling
Ontwikkel een aanpak en instrumentarium waarmee voorkomen wordt dat kinderen in Tilburg op achterstand starten als zij het onderwijs binnen stappen. Gebruik daarvoor eventueel datasets. Bedenk hoe het bedrijfsleven hieraan een bijdrage kan leveren.